شاخص ترس و طمع تو بازار کریپتو یا Fear and Greed Index روشی برای سنجش این موضوع هست که سرمایه گذاران ارز دیجیتال تو بازارهای بیش از حد صعودی یا نزولی چقدر احساس طمع یا ترس دارن. Fear یا ترس، به ترس از دست دادن سرمایه تو بازار نزولی اشاره داره و منظور ازGreed، حس طمع برای سود بیشتر تو بازارهای صعودی هست.

به‌طور کلی، شاخص ترس و طمع میتونه این احساسات را تو قالب یه عدد تو بازه ۰ تا ۱۰۰ نمایش بده. عدد صفر به‌معنای ترس شدیده تو بازار و عدد ۱۰۰ به معنای طمع شدید تو بازاره. طبق این شاخص، موقعی که بازار تو ترس شدید باشه، بهترین زمان برای سرمایه گذاری تو ارز دیجیتاله چراکه سرمایه‌گذاران نگران از دست دادن سرمایه خودشون در اثر کاهش قیمت هستن تو این مقاله با ارز دشت همراه باشین تا بیشتر با شاخص ترس و طمع آشنا بشین.

سازنده شاخص ترس و طمع کیست؟

این شاخص به وسیله CNNMoney به‌وجود اومد تا دو احساس اصلی که بازار رو هدایت می‌کنه و تو خرید و فروش ارز دیجیتال تاثیر گذاره رو بررسی کنه. شاخص ترس و طمع رمزارزها بر این منطق استواره که ترس شدید سرمایه‌گذاران، موجب کاهش شدید قیمت یه رمزارز می‌شه و درمقابل، حرص و طمع اونا به افزایش ارزش رمزارز منجر می‌شه.

شاخص ترس و طمع را کجا ببینیم؟

میتونین با سرچ عبارت Fear and Greed Index تو گوگل وارد سایت alternative.me شده و روی بخش Cryoto  بالای سایت کلیک کنین. تو این وبسایت، احساسات حاکم بر بازار باتوجه به منابع مختلف به‌صورت روزانه تجزیه و تحلیل شده و تو قالب یه عدد ساده به‌عنوان میزان شاخص ترس و طمع رمزارزها به شما ارائه میشه.

همچنین، کاربران میتونن علاوه‌بر بررسی شاخص ترس و طمع به‌صورت روزانه تو این وبسایت، این عدد رو برای روز، هفته یا ماه قبل بررسی کنن و روند این شاخص در طی یه بازه زمانی رو دریافت کنن.

فومو و فاد چه نقشی در شاخص ترس و طمع دارند؟

دو اصطلاح مهم تو دنیای کریپتوکارنسی وجود داره که ارتباط مستقیم با عواطف انسانی داره. فومو (FOMO) به معنی ترس از دست دادن به حالتی گفته میشه که قیمت یه ارز افزایشیه و سرمایه‌گذار برای اینکه از فرصت خرید جا نمونه یا به اصطلاح فرصت سرمایه‌گذاری را از دست نده، اقدام به خرید میکنه. فاد(FUD) از سوی دیگه به معنی شک و تردید تو سرمایه‌گذاری هست. همینجورکه میتونین حدس بزنین، این دو عامل انسانی مهم، قطعا تو شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال تاثیر مستقیم دارن.

بررسی حالات مختلف شاخص ترس و طمع چیست؟

Extreme Fear

منظور از این قسمت ترس زیاد بین کاربران و سرمایه‌گذاران تو بازاره. اگه عدد شاخص به زیر ۲۰ برسه، شاخص روی حالت Extreme Fear قرار میگیره و کاربران علاقه زیادی به فروش سرمایه و خارج شدن از بازار دارن.

Fear

ترس یا Fear  روی شاخص عددی بین ۲۰ تا ۴۰ رو داره که بیانگر حالت ترس برای کاربران کریپتوکارنسی هست. علاقه کاربران تو این بخش هم فروش و خروج از بازار هست.

Neutral

حالت خنثی، عددی بین ۴۰ تا ۵۰ تو نموداره. این حالت زمانی اتفاق میافته که اتفاق مهمی تو بازار رخ نداده و به اصطلاح رفتار کاربران کاملا خنثی هست.

Greed

منظور Greed حالتیه که کاربران علاقه به خرید و سرمایه‌گذاری روی یه ارز رو دارن. عدد این حالت معمولا بین ۵۰ تا ۷۰ روی نمودار هست.

Extreme Greed

منظور از این قسمت طمع بالای کاربران برای خرید و سرمایه‌گذاری تو بازاره. Extreme Greed روی نمودار از عدد ۷۰ تا ۱۰۰ رو شامل میشه.

عوامل تاثیرگذار در شاخص ترس و طمع کدام است؟

۱ _ نوسانات بازار ارز دیجیتال (۲۵ درصد)

نوسانات بازار ابزاری برای مشاهده میزان تغییرات سهم تو بازه‌های مشخصی از زمانه. مثلا اگه رمز ارز بیت کوین تو ۳ هفته اخیر قیمتی ثابت داشته قطعاً نوسان اون کمه و اگه تو همین بازه زمانی دچار تغییرات قیمتی محسوسی شده باشه، نوسان بیشتری رو تجربه میکنه در صورتی که نوسانات یه ارز شدید باشه، حتما شاخص اندازه‌گیری ترس و طمع هم تغییرات زیادی میکنه.

۲_  حجم معاملاتی در یک بازه مشخص (۲۵ درصد)

حجم معاملات رو صرفاً بر اساس میزان پول معامله شده تو اون بازار می‌سنجن. اگه تو بازه زمانی مشخص مقدار کمی رمزارز مثل اتریوم خرید شده باشه مشخصاً حجم بازار کاهش داشته. در صورتی که افزایش خرید و فروش اتریوم تو همون بازار، نشانگر حجم معاملات بالا بوده.تغییر تو حجم معاملات بر شاخص ترس و طمع تاثیر مستقیم داره.

۳ _ رسانه(۱۵ درصد)

شبکه‌های اجتماعی تاثیر خیلی زیادی تو ارزش‌گذاری روی بازار رمزارز‌ها دارن. با بررسی سال ۲۰۲۰ به راحتی میشه تاثیر یکی از این شبکه‌های اجتماعی یعنی توییتر رو بررسی کرد.

۴ _ تسلط یا دامیننس بازار (۱۰ درصد)

وقتی که یه رمزارز بیشترین سهم بازار رو تو خرید و فروش در اختیار بگیره، تسلط اون ارز تو بازار خیلی زیاد میشه مثلا رمزارز بیت کوین اگه روندی صعودی داشته باشه، بقیه آلت کوین‌ها حجم کمتری از معاملات رو در اختیار خواهند داشت. این تسلط باعث حرکت شاخص به سمت ترسو بودن میشه چون که سرمایه‌گذاران بر این باور هستن که بیت کوین بازار مناسب‌تر و امن‌تری برای سرمایه‌گذاریه.

۵_  تمایل یا ترند (۱۰ درصد)

با جستجو تو اینترنت خیلی راحت میشه تمایل کاربران به موضوعی خاص رو پیدا کرد. مثلا اگه کلمه بیت کوین حجم زیادی از جستجو تو فضای مجازی رو در اختیار داشته باشه، شاخص ترس و طمع به سمت طمع‌کار بودن بیت کوین هست.

شاخص Fear and Greed چگونه کار می‌کند؟

این اندیکاتور بر اساس این فرضیه کار میکنه که ترس مفرط میتونه قیمت رو به پایین‌تر از حد واقعی خودش برسونه و طمع زیاد، قیمت رمزارز رو به بالاتر از ارزش واقعی افزایش میده. به بیانی دیگه،‌ حباب مثبت و منفی تو قیمت به وجود میاره.

مزایا شاخص Fear and Greed چیست؟

۱_  شاخص‌های احساسات بازار میتونن برای تایید تحلیل تکنیکال به کار برن و بر عکس. اندیکاتورهای احساسات همچنین برای تنظیم زمان سرمایه‌گذاری‌های بلندمدتی که مبتنی بر تحلیل فاندامنتال هستن هم به کار میرن.

۲_  ترس و طمع میتونه برای تشخیص زمان ورود و خروج تو بازار خیلی مفید باشه.

۳ _ این اندیکاتور میتونه درباره احساسات بازار هشدار بده، که این روی تصمیم‌گیری شما تاثیرگذاره؛ موقعی که تریدرهای دیگه تصمیمات غیرمنطقی و احساسی می‌گیرن، میتونه جلوی وسوسه شما رو بگیره.

معایب شاخص Fear and Greed چیست؟

۱_  احساسات بازار به تنهایی نمیتونه مورد استفاده قرار بگیره. حداکثر ترس بعضی اوقات باعث ایجاد فرصت خرید کوتاه‌مدت میشه؛ در حالی که تو موقعیت‌های دیگه میتونه نشونه شروع یه بازار خرسی باشه. برعکس این موضوع هم برای حداکثر طمع درسته.

۲ _ علائم هشداری که خبر از اصلاح‌های اساسی و بازار خرسی میدن، احتمالا از خودِ اقتصاد ظهور میکنن؛ نه اندیکاتورهای احساسات بازار.

۳_  شاخص‌های احساسات بازار مثل ترس و طمع، واقعه قوی سیاه (Black Swan Event) و حرکات اصلی بازار رو پیش‌بینی نمیکنن.

۴_  بعضی از منتقدین این اندیکاتور اعتقاد دارن که استراتژی خرید و نگهداری رمز ارز، بهترین روش برای سرمایه‌گذاریه و شاخص ترس و طمع سرمایه‌گذاران رو تشویق به خرید و فروش دائم می‌کنه. تاریخ نشون داده که ترید کوتاه مدت سود کمتری برای تریدرها داشته.

۵ _ با این که این شاخص خیلی کاربردیه، اما درباره زمان‌بندی بازار یا پیش‌بینی درباره آینده رو به سرمایه‌گذاران نشون نمیده. پس حتی اگه بازار با طمع خیلی زیاد همراه باشه، قیمت‌ها ممکنه  افزایش پیدا کنن و بعد تا زمانی نامعلوم، تو یه جای مشخص ثابت بمونن.

۶ _ این اندیکاتور روی اتریوم (دومین رمزارز بزرگ بازار) توجه زیادی نمیکنه با این که این رمزارز هم حجم بازار بزرگ و دامیننس زیادی داره و میتونه تاثیر زیادی روی بازار رمزارزها داشته باشه.

۷ _ یکی دیگه از معایب شاخص ترس و طمع، در نظر نگرفتن هاوینگ بیت کوینه. Halving‌ به معنی نصف شدن پاداش استخراجه و عرضه بیت کوین رو کاهش میده؛ پس به‌عنوان یه سیگنال صعودی برای قیمت بیت کوین شناخته میشه، چون طبق قوانین اقتصاد، در صورتی که عرضه کم باشه و تقاضا برای یه محصول وجود داشته باشه، قیمت اون باید افزایش پیدا کنه تا جواب نیازهای مردم رو بده.

احساساتی که روی بازار تاثیرگذار هستند کدام است؟

۱_  خستگی: باعث میشه که تریدرها پوزیشن‌های معاملاتی خودشون رو ببندن و وارد معاملات جدیدی بشن که با استراتژی اونا همخوانی نداره. این اغلب موقعی پیش میاد که حجم و نوسانات خیلی کم هستن.

۲ _ هیجان و شادی: معمولا موقعی اتفاق میافته که معامله تریدر عملکرد خیلی خوبی داره و یا از معامله خودش سود زیادی دریافت کردن. این حس میتونه باعث ریسک کردن زیاد تریدر بشه.

۳ _ ناامیدی: اکثرا موقعی که تریدر از بازار جا میمونه اتفاق میافته. تو این موقعیت، معامله‌گر حس میکنه که هیچ کاری ازش برنمیاد و نتیجه اش، رها کردن استراتژی میشه.

۴_  امید: این احساس تو سرمایه‌گذارانی به وجود میاد که نمیخوان واقعیت و اشتباه خودشون رو قبول کنن. اونا به راحتی از کنار اشتباه خودشون عبور میکنن و امید دارن که نتایج بهتری بگیرن.

۵ _ نگرانی و استرس: موقعی اتفاق میافته که سایز پوزیشن‌های معاملاتی تریدر خیلی بزرگه یا معامله‌گر حس میکنه کنترلی روی شرایط نداره.

سخن آخر

شاخص ترس و طمع یه ابزار کاربردیه، که دو احساس خیلی قدرتمند انسانی رو تو بازار می‌سنجه؛ وقتی که شاخص ترس زیاد بشه، یعنی  مردم در حال فروش هستن. و اگه شاخص طمع زیاد بشه، یعنی تریدرها در حال خرید هستن. از این شاخص میشه برای مقابله با این احساسات، و هم به عنوان تاییدیه استفاده کرد؛ اگه مشاهده کردین که شاخص طمع شدید رو نشون میده، میتونین به منظور کاهش ریسک، اندازه پوزیشن خودتون رو کم کنین و یا اگه دیدین که همه در حال فروش هستنن شاخص ترس زیاده، منتظر تایید بمونید و تو فرصت مناسب خرید کنین.