
استیکینگ چیست؟
استیکینگ به صورت ساده یعنی ارز دیجیتال خودتون رو در دیفای( یا سرمایسیستم هایه گذاری غیر متمرکز ) یا استخر های POW، سپرده گذاری کنین و در ازای اون سود دریافت کنین. مثلا شما مقداری بیت کوین دارین، اون را در یکی از سیستم های دیفای سرمایه گذاری میکنین و در ازای اون سالانه ۵درصد بیت کوین دریافت میکنین. که البته این میتونه به صورت های دیگه باشه. مثلا شما ارز دیجیتال اتریوم را در استخر های مربوط به اتریوم سرمایه گذاری کنین در قبال اون اتریوم یا حتی ارز دیگه ایی دریافت کنین.
سکههای رمزنگاری شده که از مکانیزم استیکینگ پشتیبانی میکنن، سکههای Proof of Stake اسم دارن. استاکینگ رمزارز روشی برای اعتبارسنجی بلوکها هست که با نگه داشتن سکه در کیف پول (مانند ماینینگ بیت کوین و بلوکهای اتریوم) برای تأیید معاملات شبکه انجام میشه و در عوض، استخراج کننده ها پاداش میگیرن، این فرآیند استخراج به عنوان (PoW) Proof of Work شناخته میشه.
در روش استیکینگ، ارزهای رمزنگاری شده در کیف پول رمزنگاری نگهداری میشن تا عملکرد شبکه بلاکچین را حفظ کنن. این نگه داشتن رمزارزها برای یه دوره خاص، برای دریافت پاداش هست. روند استیکینگ سکهها به این بستگی داره که کاربرها با نگه داشتن حداقل مقدار لازم از اون سکه در کیف پول خودشون، برای مدت زمان مشخصی به بلاکچین متعهد باشن، اما امروزه مفهوم استیکینگ رمزارز از طریق صرافیهای رمزنگاری شناخته شده، محبوبتر هست، چون شما لازم نیست کیف پول یا فرآیند فنی اون رو تنظیم کنین و فقط باید سکههای خودتون رو در کیف پول نگه دارین و پاداش کسب کنین. مفهوم استیکینگ مبتنی بر Proof of Stake (PoS) هست .ولی همهی سکهها قابل استک کردن نیستن، استیکینگ فقط برای سکههایی ممکنه که بر روی مکانیزمهای Proof of Stake کار میکنن، مثل Cardano ، Tezos ، Ontology و خیلی دیگه از ارزها که بهش میپردازیم.
به زبان سادهتر استیکینگ رمزارزها، نگه داشتن رمزارزهای شما برای مدت زمانی مشخص در کیف پول هست، این روش، خیلی شبیه نحوه کار حسابهای بانکی هست که با نگه داشتن ارزهای فیات در حساب هاشون برای یه دوره خاص مثلا یه ماه یا بیشتر سود پرداخت میکنن.(در اینجا با ما در ارز دشت همراه باشین تا با فرآیند استیکینگ بیشتر آشنا بشین.)
تاریخچه سپرده گذاری ارز دیجیتال
استفاده از استیکینگ یا پروتکل اجماع اثبات سهام، برای اولین در سال ۲۰۱۲، توسط دو نفر به نامهای سانی کینگ (Sunny King) و اسکات نادال (Scott Nadal) انجام شد. معروفترین بلاک چینی که از پروتکل اثبات سهام استفاده میکنه، شبکه اتریوم هست. ولی اولین ارز دیجیتال که قابلیت استیکینگ داشت، پیرکوین (Peercoin) بود. بعد از این ارز دیجیتال، خیلی دیگه از شبکههای بلاک چین تصمیم به استفاده از پروتکل اجماع اثبات سهام گرفتن.
بهترین ارزهای دیجیتال برای استیکینگ
اتریوم (ETH)
تزوس (XTZ)
بایننس کوین (BNB)
کیک (CAKE)
متیک (MATIC)
Proof of Stake چیست؟
Proof of Stake (POS) فرآیندی برای اعتبارسنجی معاملات بلوکی هست که بستگی به تعداد سکه کاربر در کیف پولش داره. این موضوع نشون میده که هر شخص سکه رمزنگاری بیشتری داشته باشه، قدرت استخراج بیشتری داره و جوایز بیشتری به دست میاره. Proof of Stake با (PoW) Proof of Work فرق داره. POW برای تنظیم فرآیند استخراج به مقدار زیادی انرژی و دستگاههای گرون قیمت احتیاج داره در حالیکه POS بر اساس درصد سکههای نگهداری شده توسط کاربر، قدرت استخراج به کاربر میده.
استخر استیکینگ چیست؟
وقتی که خیلی از دارندگان سکه، منابع خودشون رو برای اعتبارسنجی بلوکها جمع میکنن و در ازای اون پاداش میگیرن یه مجموعه سهام بوجود میاد، درست مثل اینکه گروهی از سرمایه گذارها با هم در یه مرکز خرید یا هر شغل دیگه ایی سرمایه گذاری کنن. و بازده را به صورت اجاره یا سود کسب کنن. شرکت کننده های سهام استیکینگ، سرمایهی خودشون را ترکیب میکنن و متناسب با کمکهای خود پاداشهای احتمالی بلوک را تقسیم میکنن. استخر استیکینگ در شبکههایی تأثیر داره که محدودیت فنی، مالی و حداقل میزان نگهداری سکه نسبتاً زیاده. این کار باعث تشویق شرکت کننده ها متعهد و طولانی مدت در استخر میشه. به عنوان مثال شبکه DASH برای استاکینگ، حداقل ۱۰۰۰ سکه Dash نیاز داره که یه سکه Dash در زمان نوشتن این مقاله ۹۲ دلار قیمت داشت، پس برای شروع Dash Staking و کسب پاداش باید ۹۲۰۰۰ دلار سرمایه گذاری کنین. استخرهای استیکینگ اغلب به نصب و نگهداری فنی نیاز دارن. به همین دلیله که خیلی از ارائهدهنده های استخر، از پاداشهای توزیع شده به شرکت کنندگان در استخر، مقداری را به عنوان هزینهی استخر، دریافت میکنن.
استیکینگ رمزارز چگونه کار میکند؟
قوانین استیکینگ در هر بلاکچین proof of stake با قانون دیگه بلاکچینها متفاوته اصطلاح استیکینگ رمزارز، در شبکههایی استفاده میشه که از proof of stake استفاده میکنن. در حالی که بلاکچینهای PoW، مبتنی بر ماینینگ، برای تأیید و اعتبارسنجی بلوکهای جدید هستن. در شبکه PoS تنها کاری که شما باید انجام بدین اینه که سکههای رمزارز مورد علاقه خودتون را بخرین، کیف پول اون را دانلود کنید و روی رایانه شخصی خودتون نصب کنین و کیف پول را همیشه به اینترنت متصل کنین. در صورت وجود small network، باید یه نسخه از کل بلاکچین اونها را بارگیری کنین. در شبکههایی مثل سکه ARK نیازی نیست که کل بلاکچین را بارگیری کنین یا کیف پول خودتون را همیشه باز و به اینترنت متصل نگه دارین، اگه میخواین پاداش دریافت کنین فقط باید در رای دهی سیستمی شرکت کنین یا به عبارت دیگه عضو فعال سیستم باشین. Proof of Staking بلوکهای جدیدی را با استفاده از استاکینگ ایجاد و اعتبارسنجی میکنه و این بلوکها بدون نیاز به سخت افزار ماینینگ، ایجاد و اعتبارسنجی میشن. ماینینگ به سرمایه گذاری زیادی در تهیه سخت افزار نیاز داره و برای راه اندازی یه فرآیند ماینینگ، به مهارتهای فنی و برنامه نویسی نیازه. استیکینگ فقط نیاز به سرمایه گذاری مستقیم در رمزارزی داره که کاربر میخواد اون رو نگه داره. هر بلاکچین proof of stake رمزارز مخصوص به خودش رو داره.
شرایط Staking کریپتو چیست؟
این مهمه که بلاک چین مورد نظر از مکانیسم گواه اثبات سهام استفاده کنه. در اصل، موارد زیر در بیشتر مواقع اجرا میشن:
۱_کیف پول باید به صورت ۲۴ ساعته آنلاین باشه.
۲_کیف پول باید از استیکینگ پشتیبانی کنه.
۳_معمولا برای دریافت پاداش سپردهگذاری ، کوینها باید حداقل چند روز قفل بشن.
۴_ممکنه حداقل مورد نیاز برای استیکینگ وجود داشته باشه.
پاداش استیکینگ چگونه محاسبه میشود؟
هر شبکه بلاک چینی ممکنه از روشهای مختلفی برای محاسبه پاداش استیکینگ استفاده کنه؛ اما بعضی از اصول در محاسبه پاداش سپردهگذاری مثل موارد زیر ثابت هستن:
۱_مقدار کوینهایی که ولیدیتور استیک کرده
۲_چه تعداد ولیدیتور به صورت فعال استیک کردن
۳_در مجموع چه تعداد کوین در شبکه استیک شده
۴_نرخ تورم
استیکینگ سرد (Cold) چیست؟
استیکینگ سرد یا آفلاین به مرحله ایی از استیک کردن گفته میشه که به اینترنت متصل نیست. این کار با استفاده از کیف پولهای سخت افزاری انجام میشه. شبکههایی که از استیک کردن سرد پشتیبانی میکنن، به کاربرها اجازه میدن در حالی که دارایی هاشون به صورت امن و آفلاین نگهداری میشه، استیک کنن.
مزایای استیکینگ چیست؟
۱_یه روش کسب درآمد انفعالی هست. نیازی نیست ترید کنین؛ تنها کافیه مقداری کوین مشخص را در یه کیف پول یا یه پلتفرم نگهداری کنین.
۲_هر کسی میتونه از این روش استفاده کنه و نیازی به خرید تجهیزات گرون قیمت ندارین.
۳_کار با پلتفرمهایی که استیکینگ ارائه میدن، بسیار ساده هست.
۴_استیکینگ برای محیط زیست بهتر از ماینینگ هست.
معایب استیکینگ چیست؟
۱_ارزهای دیجیتال، داراییهای پرنوسان هستن. ممکنه میزان کاهش قیمت ارزهای دیجیتال، بیشتر از پاداش سپردهگذاری باشه. سپردهگذاری بیشتر برای کسانی مناسبه که میخوان ارزهای دیجیتال خودشون را بدون توجه به نوسانات قیمت، برای بلندمدت نگهداری کنن.
۲_ بعضی از ارزهای دیجیتال باید برای مدت مشخصی قفل بشن و تو این مدت نمیشه اون ها را برداشت کرد.
۳_هر بلاک چین، زمان انتظار مشخصی برای برداشت دارایی از استخر استیکینگ داره و برای دریافت ارزهای دیجیتال خودتون باید این مدت را منتظر بمونین.
۴_از سمت گرداننده استخر استیکینگ یه ریسک طرف مقابل وجود داره. اگه اعتبارسنج وظیفه خودش را بهدرستی انجام نده و جریمه بشه، پاداش شما هم از دست میره.
۵_احتمال هک شدن استخرهای استیکینگ و از بین رفتن سرمایههای استیکشده وجود داره. از اونجایی که داراییهای استیک شده بیمه نیستن، امکان جبران خسارت هم وجود نداره. بعد از اتفاقی که برای لونا افتاد، بحث بیمه ارزهای دیجیتال خیلی داغ شد.
جمع بندی
سرمایه گذارها به استیک کردن به عنوان یه منبع درآمد اصلی نگاه میکنن. با وجود این که سپردهگذاری متفاوت از ماینینگه، در بین هولدرهای رمز ارزها روش بسیار محبوبی برای کسب درآمد هست. استیکینگ با مدلهای سرمایه گذاری سنتی متفاوته و سرمایه گذاران با نگهداری داراییهای خودشون، سود سالیانه دریافت میکنن.